Qaraqalpaqsha (kaa)

redaktorlaw

Morfologiyalıq hám sintaksislik qásiyetleri

redaktorlaw

kómekshi sóz, yań-lı

Leksikalıq mánileri

redaktorlaw

Atawısh yamasa atawıshlıq xızmette qollanılıp teńew, salıstırıw mánisin ańlatıwshı tirkewish. • Shúw-shúwleydi, gúńkildeydi kúlmeydi, ne qıların bilmeydi, Janǵa awır tiygen yańlı usı kesh (I. Yusupov). • Qız, jigitler yańlı báhár, Poezd minip júrgen eken (S. Nurımbetov). Adamxor at yańlı — adam tisleytuǵın atqa megzes. • Jaraǵan túyedey burqıradı ol, Adamxor at yańlı umtıladı ol (I. Yusupov). Lala yańlı — qızıl gúlge usaǵan. • Júrek bawrım lala yańlı qan bolıp, Qara shashım tozdı páriyshan bolıp (I. Yusupov). Húr yańlı — (awısıq) periniń qızı sıyaqlı, peri qızına usaǵan. • Baǵ ishinde xúr yańlıdı (A. Muwsaev). Gúl yańlı — (awısıq) Gúlge usaǵan, gúl tárizli. • Húr kibi báhár júzleri, Gúlziyba qız gúl yańlıdı (Ótesh). Altın yańlı — (awısıq) altın sıyaqlı, altın tárizli. • Suwdan shıqqan balıqlarıń, Altın yańlı kórinedi (T. Seytmamutov). Jıldırım yańlı — (awısıq) kóz ilmeytuǵın júyrik. • Minipseń, jıldırım yańlı, At pa, eshek pe, pıraq pa? (Berdaq). Sheker yańlı — pákize, ándamlı. • Jarqıraǵan ayday júzleriń seniń, Sheker yańlı palday mazalı sóziń (Ótesh). Alma yańlı — (awısıq) sulıw formalı. • Qara meniń kózime. Alma yańlı júzime (A. Begimov). Miywe yańlı — (awısıq) miywe tárizli. • Erkin pisken miywe yańlı baǵlarda. Zeyinim ashar, quwandırar, balqıtar (Á. Shamuratov). Ot yańlı — janıp turǵan ot sıyaqlı. • Ol endi jańa alısqan ot yańlı tutanıp kiyatır (Ó. Xojaniyazov). Qamır yańlı jibisiw — (awısıq) jumsaq, bılqıldaq. • Qamır yańlı jibisip jer tondarı, Ámiwde sen júrip eridi muzlar (T. Seytjanov). Adam yańlı — (awısıq) adamǵa usaǵan, adam sıyaqlı, tárizli. • Bizde kúsh bar, tábiyattı etip qul, Adam yańlı sóyletemiz berip til (Ád. alm.). Gilem tóselgen yańlı — (awısıq) gilem sıyaqlı, gilemge megzes. • Kók-kóńbek, ushı joq, kózlerin jetpes, jerge sulıw gilem tóselgen yańlı (Á. Shamuratov). Báhár yańlı nurlanıw — (awısıq) kórkeyiw dolanıw. • Báhár yańlı nurlandı, Gúller kibi ırǵaldı (Ád. alm.). Soqpaq yańlı bolmaw — soqpaqqa usamaw, unamaw. • Soqpaq yańlı bolmas aqmaqqa gúzar («Ámiwdárya» j.). Gáwhar yańlı — gáwhar sıyaqlı, tárizli, gáwharǵa usaǵan. • Kózin súzip, qaslarıńdı qaqqanda, Juldırlatıp yańlı gáwhar taqqanda (Ótesh).

  1. QARAQALPAQ TILINIŃ TÚSINDIRME SÓZLIGI. Jeti tomlıq. Nókis, «Qaraqalpaqstan» baspası, 2023-jıl.