Salqın

Qaraqalpaqsha (kaa)

Morfologiyalıq hám sintaksislik qásiyetleri

kelbetlik, sal-qın

Leksikalıq mánileri

1. Hawa rayı temperaturasınıń suwıqtan, ayazday tómenlewi. Gúzdiń kirǵenin xabarlaǵanday búgin kún birden salqın tarttı(K. Sultanov). • Gá qar, gá jawın náwbetlesip, ashshı quyash shıqqan bultsız kúnleri taw qánarları sel bolıp aǵadı, sál salqın tartsa, bayaǵı qáddine túsedi (T. Qayıpbergenov). • Meyli, bul jer bolsın ıssı, ya salqın, Bunda jasar meni tuwdırǵan xalqım, Ózime qıymaǵan janımdı, bálkim, Bul elge ber dese — men oǵan tayar! (I. Yusupov).
2. awıs. Nemquraylı, biypárwa, itibarsız. • Ol óz jumısına júda salqın hám salaq qaraydı (A. Bekimbetov).
3. awıs. Keypiyatsız, ashıwlı, suwıq minez kórsetiw.• Bunnan son Sarıgúl Nazlı menen salqın xoshlasıp, awılına qayttı (K. Sultanov). • Murat shayıq júdá salqın keyip penen, sarı shekpeniniń jaǵasın qawsırmaǵan, kókiregi júnles, tapaltas, qara saqallı, bir biyǵe ım qaqtı, xan atlanaman degenshe sol kókiregi júnles biy bir qara ǵunandı jetelep ókelip xannıń aldına kese tarttı (T. Qayıpbergenov). Sal qıyın salıw — adamdı jin urıwı, psixologiyalıq ózǵerislerge ushırawı. • Bunday waqıtta suwda suw peri shomılıp júredi. Periler kelgen adamǵa salqının saladı degen ápsanawiy ırım bar (M. Nızanov).

Derekler

QARAQALPAQ TILINIŃ TÚSINDIRME SÓZLIGI. Jeti tomlıq. Nókis, «Qaraqalpaqstan» baspası, 2023-jıl.