Názer

Qaraqalpaqsha (kaa)

Morfologiyalıq hám sintaksislik qásiyetleri

atlıq, ná-zer

Leksikalıq mánileri

Kewil, dıqqat.• Uǵıljan kempir ... sus názerin tómen salıp, kózlerin súzip, qabaqların úyip, qartayǵan halına qaramastan, ... izzet penen kútip aldı (A. Bekimbetov) .• Kempirdiń názeri kóterińki, kelbeti qulpırıp ıńıldap qosıq aytıp atır (K. Sultanov). ♦ Názer awdarıw — kewil awdarıw, dıqqat bóliw.• Ayparsha-aw, usı sen ómirińde birewdi jaqsı kórip pe ediń? — dep saldım, dım bilmegendey bóten jaqqa názer awdarıp turıp (G. Izimbetov) . Názerge alıw — a) kewilge alıw, dıqqat orayına alıw, oyǵa alıw. b) bet alıw, baǵıt alıw. • Ol qarıq betti názerge alıp, paxtanıń ishi menen júrip ketti (Ó. Xojanov) . «Haw jer jutqan ba?» — tappadı. «Aybelgi»niń qumına názer aldı (T. Qayıpbergenov) . Názerde tutılıw — dıqqat orayında bolıw, kózde tutılıw.• Onday adamlardıń kemshiligi birinshi jaǵınan dúzetilsin degen maqset názerde tutılsa, ... (T. Qayıpbergenov). Názerde tutıw - maqsette tutıw, maqset etiw, qoyıw. • Urıstıń bolǵanlıǵınan pútkilley xabarsız ekenligin bildiriwdi názerde tutsa kerek (G. Esemuratov) . Názerin qaytarıw — ıqlasın qaytarıw, kewilin qaytarıw. • Qozımdı soyıp seni qondırmasam, názerińdi qaytarıp bolmas seniń (Ájiniyaz) . Názer etiw – baǵıt etiw, ser salıp qaraw.• Áyne namaz waqtında Qarajan aldına názer etip qarasa, at kekili órildi, abıroyı qoldan berildi («Alpamıs») . Názer salıw – dıqqat qoyıw, kewil bóliw. • Olar Shınıbiykeniń kóz-qarasın ańlamaǵannan soń keyninde kiyatırǵan qızlar menen Arzıwǵa názer saldı (J. Aymurzaev) . Názer taslaw — kóz taslaw, qaraw. • Taw etegindegi awıldıń ústine názer tasladı («Sovet Qaraqalpaqstanı» gazetası).

Derekler

QARAQALPAQ TILINIŃ TÚSINDIRME SÓZLIGI. Jeti tomlıq. Nókis, «Qaraqalpaqstan» baspası, 2023-jıl.